Jaki piec do ceramiki? – subiektywny poradnik zakupu pierwszego pieca w 10 krokach

Otóż, moi drodzy, od czerwca jestem posiadaczką pieca. Szczęśliwą, a jakże! Z różnych przyczyn za mną dopiero pierwszy wypał. Ale ile przede mną!

Do kupna pieca dorastałam powoli. Ceramiką mniej lub bardziej interesuję się i zajmuję ponad 10 lat. Od mniej więcej półtora roku zaczęłam się rozglądać za czymś do kupienia. Poniżej moja droga do kupna i kilka rzeczy, które warto przemyśleć i na które warto zwrócić uwagę jeszcze przed przeglądaniem ofert pieców elektrycznych.

1. Co chcesz tworzyć? Czy planujesz tworzyć dużo?

Wielkość pieców, poza oczywiście gabarytami, to przede wszystkim jego pojemność. I tak na rynku są piece całkiem małe, do wypalania np. biżuterii albo próbek, o pojemności 15 l. Są też piece trochę większe (45–60 l), jeszcze większe (70–200 l) do całkiem duże o pojemności nawet 1 m³. Pojemność pieca to chyba pierwsza zmienna przy wyborze.

Jeżeli planujesz zmianę zawodu albo biznes na boku regularnej pracy, możliwe, że będziesz potrzebować pieca większego niż te najmniejsze dostępne na rynku. Może więc nie 60 l a już 100 albo 120 l?

Możesz podpytać w pracowni, w której masz zajęcia, jaką pojemność ma tamtejszy piec, ile i jakich prac się w nim mieści, ile razy w miesiącu piec wstawiają. To powinno pomóc w podjęciu decyzji co do twoich osobistych mocy produkcyjnych.

Chyba warto też mieć na uwadze to, że w pracowni mały piec ma w zasadzie zawsze rację bytu. Nie trzeba czekać nie wiadomo ile, aż się zapełni, można szybko ogarnąć jakieś mniejsze zamówienie, zrobić próbki… W miarę rozwoju mały piec może służyć za uzupełnienie pieca większego.

2. Co na to elektryk?

Druga sprawa to moc pieca i rodzaj przyłącza. Mniejsze piece, idealne dla początkujących ceramików, często można podłączyć do tej sieci, która jest już w domu. Mają wtyczki o napięciu 230 V. Także, jeżeli planujesz raczej skromną produkcję albo częstsze wypały (raz w tygodniu?) warto rozważyć piec, który nie wymaga siły.

Warto także obmyślić sobie, gdzie piec ma stać. Powinno być to osobne pomieszczenie, raczej nie pokój w mieszkaniu czy kuchnia. Może trzeba pomyśleć o odpowiednich osłonkach na balkon dla planowanego nabytku? Posprzątać piwnicę czy szopkę i odpowiednio doprowadzić tam prąd? Piec nie lubi przedłużacza, o nie!

Piece o większej pojemności wymagają już podłączenia do siły. I dlatego warto w ogóle przed spojrzeniem na jakikolwiek piec zadzwonić do elektryka. I dopytać co i jak z tą siłą. Może masz już gniazdko siłowe w domu – warto wtedy sprawdzić czy udźwignie moc potencjalnego pieca (no dobra, czyli jednak można obejrzeć kandydatów, żeby wiedzieć, jaką moc podać fachowcowi). Jeżeli nie masz przyłącza siłowego (trójfazowego), sprawa się komplikuje. Czeka cię wizyta w biurze obsługi klienta u dostawcy energii i złożenie wniosku o wzrost mocy. No i oczywiście trzeba ponieść koszty przyłącza, które mogą sięgać 2000 zł.

3. Jaki rodzaj pieca wybrać?

Kolejna zmienna pieców elektrycznych to ich rodzaj. Na rynku są piece kręgowe i komorowe. Piece kręgowe to zazwyczaj różnej wysokości walce na krótkich nóżkach. Składają się z kręgów cegieł szamotowych nałożonych na siebie. Mają otwieraną klapę. Czyli trzeba się schylać, żeby je zapakować i rozpakować. Przy tym mają różne pojemności i właśnie te najmniejsze na zwykłe napięcie to właśnie piece kręgowe.

Piece komorowe to wielkie prostopadłościany. Takie szafy na długich nogach. Są zdecydowanie większe od pieców kręgowych. Pakuje się je od frontu, więc odpada schylanie. Przy tym często nie widać co jest z tyłu, więc pakowanie szkliw może, przynajmniej na początku, sprawiać pewne trudności. Występują tylko z napięciem 380 V, czyli siłowym.

4. Temperatura maksymalna pieca

Maksymalna temperatura jaką może osiągnąć piec, to kolejny aspekt, na który trzeba koniecznie zwrócić uwagę. To, jaką temperaturę maksymalną chcesz mieć, zależy od rodzaju prac, które robisz. Pracujesz tylko z terracotą? Może wystarczy ci, jak piec będzie osiągać maksymalnie 100°C. Pracujesz w porcelanie? Będziesz chciał robić wypały w temperaturze powyżej 1300°C. Maksymalną temperaturę, jaką osiąga piec, tak zresztą jak jego moc i potrzebne napięcie, znajdziesz na tabliczce znamionowej.

5. Twój budżet na zakup pieca

Trzeba jakiś mieć. Żeby potem móc go przekroczyć. Na używany piec o pojemności ok. 60 l trzeba liczyć minimum 7–8000 zł. Taki sam nowy piec to koszt rzędu 12–18 000 zł.

A tak na serio, to od budżetu zależy wybór w punkcie następnym, czyli:

6. Piec nowy czy używany?

To aspekt chyba najtrudniejszy. Taki przynajmniej był dla mnie. Kupiłam w końcu piec używany. Zaraz napiszę dlaczego. Ale po kolei.

Nowy piec, to pewność. No bo jednak jest nowy. Nikt go wcześniej nie przytulał, nie robił z nim głupot. Producent daje zwyczajowo trzyletnią gwarancję na swój produkt. Minus, poza ceną, to czas oczekiwania, który po pandemii i szale twórczym w narodzie urósł u niektórych producentów do kilkunastu–kilkudziestu tygodni. Czy chcesz czekać nawet pół roku na piec?

Piec używany to ryzyko. Nie znasz historii pieca. A nawet jak sprzedający o nim opowie, nigdy nie dowiesz się, czy to rzeczywiście prawda. Pozostaje wierzyć na słowo co do informacji na temat usterek, ewentualnych napraw, wymiany spiral itp. A także tego, co w piecu było wypalane. Teoretycznie toksyczne substancje po wypałach np. szkliw ołowiowych, mogą osadzać się na ściankach pieca. Warto to rozważyć swoje za i przeciw.

Druga rzecz to tzw. podatek olx (tudzież allegro). Nie, nie chodzi mi tu o opłatę serwisową czy inne takie. Chodzi o dodatkowe koszty, które najpewniej trzeba będzie ponieść po zakupie. Mogą to być koszty finansowe, jak np. wymiana spiral czy dokupienie wyposażenia, albo czasowe, żeby np. doczyścić półki albo coś tam innego pomajstrować. Ja na ten przykład półki szlifowałam, bo były pobiałkowane z dwóch stron i ta nieszczęsna pobiałka kruszyła mi się na prace pod półkami.

No i jednak na piec używany też się czeka. To polowanie! Moje trwało jakieś pół roku, czyli tyle ile czekanie na nowy piec u najbardziej obleganego producenta.

Zdecydowałam się w końcu na używkę głównie z powodu ceny. Mam Rhode. Nowy piec tej marki z moimi parametrami to koszt ponad dwa razy większy od tego, jaki poniosłam. A i tak mam wyrzuty sumienia, że tyle wydaję na hobby. Plus jednak zaufałam sprzedającej co do historii pieca i wierzę, że wszystko jest z nim w porządeczku. Ja też boję się nowych rzeczy i jednak łatwiej przekonać mi się, że tu jak coś zepsuję to przynajmniej nie będzie to nowa zabawka.

7. Jakiej firmy piec wybrać?

Nooooo, tu już tyle opinii ilu użytkowników. Do polecanych powszechnie pieców kręgowych należą piece marek niemieckich Kittec, no i oczywiście Rohde, czeskie LAC (chyba tylko w Keramosie). Na rynku są też piece Nabertherm. Są też Prymus i Pyrotec – piece tańsze i chyba nie najlepsze, przynajmniej jako pierwszy piec w pracowni. Ale pewnie znajdą się też ich zwolennicy.

Piece komorowe robią polskie TS-Therm i KEPKA Group. Raczej na zamówienie. Taki piec to już poważna inwestycja.

8. Gdzie szukać pieca?

Piec nowy, wiadomo, najpierw sprawdzić dostępność i cenę we wszystkich polskich sklepach ceramicznych. Jeżeli język nie jest barierą, można pokusić się o poszperanie bezpośrednio na stronach producentów. Dobrą opcją (w zależności od kursu euro) jest też zakup u naszych południowych sąsiadów, na stronie keramickepece.cz.

Co do pieców używanych – trzeba przeczesywać olx i allegro. Ja ustawiłam sobie powiadomienia na olx i dzięki temu wiedziałam o każdym nowym ogłoszeniu. Pro tip: trzeba szukać pieca do ceramiki w kategorii „narzędzia” albo „usługi i firmy”. Inaczej wyskoczy milion ogłoszeń o formach ceramicznych albo piecach na pellet. Czasem pojawiają się okazje, bo ktoś likwiduje pracownię. Można też oczywiście wypatrywać ogłoszeń np. na facebookowych grupach ceramicznych.

Jeżeli znasz niemiecki i mieszkasz w miarę blisko granicy, dobrą opcją jest poszukiwanie pieca na niemieckim eBayu albo na ichniejszych ogłoszeniach drobnych . Z tym, że uwaga, zazwyczaj trzeba tu piec odebrać osobiście, więc dobrze szukać czegoś w rozsądnej odległości od miejsca zamieszkania.

9. Na co zwrócić uwagę przy zakupie pieca?

Przy nowych, jak już obczailiśmy parametry i markę, trzeba zwrócić uwagę na programator (to duża część ceny i jego upgrade wiązać się będzie z większą kwotą do wydania) i wyposażenie pieca, czyli półki i słupki dystansowe.

Co do pieca używanego:

• zewnętrzne wymiary: czy piec zmieści się przez drzwi do pracowni/piwnicy/szopki/garażu?
• ogólny wygląd: czy nie sypie się cegła szamotowa, czy nie ma za dużo uszczerbków, czy piec nie jest zalany szkliwem, czy spirale siedzą w rowkach (jeżeli nie, bardzo prawdopodobne, że trzeba będzie je niedługo wymienić), czy wszystkie spirale grzeją (trzeba włączyć piec i uchylić klapę), jak wygląda klapa, jak wygląda dno, czy nie widać nigdzie rdzy;
• wiek: jednak robi różnicę, czy piec ma 20 lat czy 5;
• czy w cenie jest programator(!): jeżeli nie, to trzeba się przygotować na wydatek rzędu 2000 zł;
• czy w cenie jest wyposażenie typu półki i słupki i jak półki wyglądają (czy nie są zalane szkliwem, czy pobiałka w miarę cała). Jeżeli półki wyglądają źle, to też nie tragedia, ale trzeba się przygotować na szlifowanie i pobiałkowanie;
• odległość: czy piec trzeba odebrać osobiście, czy możliwa jest wysyłka. U mnie zdecydował aspekt odległości – jednak nie chciałam inwestować 5 h jazdy żeby piec zobaczyć i go nie kupić. Dla mnie samo obejrzenie pieca to już inwestycja. 😛
• technikalia: czy podpisujemy ze sprzedawcą umowę, czy może wystawi fakturę, czy można się rozmyślić i zrezygnować, no wiecie, takie rzeczy.

10. Poradź się kogoś mądrzejszego

Pokaż zdjęcia, parametry. Jest duża szansa, że twój instruktor czy koleżanka po fachu zwrócą uwagę na coś, co tobie nie przyszło do głowy. Albo na coś, czego nie widzisz, bo przecież CHCESZ ten piec. Zdecydowanie warto zasięgnąć języka u bardziej doświadczonej ceramiczki czy ceramika.

Do dzieła!